WIE IS JULIAN MEDELEANU

FAMILIE MEDELEANU

Wij hebben drie kinderen, Radu, Ana en Victor. Toen wij in Overijse zijn gekomen 11 jaar geleden, Radu was amper 2 jaar en half, en Ana zes maanden. Samen met Radu, hebben wij bezocht scholen in Jezus Eik, Eizer en Overijse. Toen wij stapten op de speelplaats van de GBO, mijn zoon keek naar me met een glimlach en zei “papa, hier wil ik naar school gaan”. En zo, werd GBO onze school, waar Ana en ook Victor nog steeds gaan en waar wij altijd hebben gevoeld als in een grote familie.

EEN GOED LEVEN VOOR IEDEREEN, VOOR MINDER GAAN WE NIET

Wouter Beke

Federaal parlementslid, Partijvoorzitter

Gezondheid

Onze levensverwachting blijft maar stijgen. Een lang leven is niet altijd een goed leven. We moeten erop toezien dat we ook onze laatste jaren kwalitatief kunnen doorbrengen. Dat zorgt soms voor ethische vraagstukken. Wanneer moeten we een behandeling nog verderzetten? Hoe vaak kan je een mens reanimeren wiens leven opgeleefd is?
Een ander aspect om ons zorgen over te maken, is onze mentale gezondheid. Die neemt zienderogen af. Het aantal burn-outs, depressies en zelfdodingen bereikt schrijnend hoge pieken. Heel wat mensen geven aan een enorme druk op hun schouders te voelen. Een druk om te presteren, om alles gedaan te krijgen, om nog zinvolheid in het leven te vinden. Samen met een verlies aan sociale banden en spiritualiteit verliezen we een stukje van onze mentale weerbaarheid, en bijgevolg onze levenskwaliteit.
Gezondheid hangt ook in grote mate samen met een schone en groene leefomgeving. Volgens de Verenigde Naties moet je binnen een straal van twee kilometer van je woonplaats toegang hebben tot de natuur, om voldoende levenskwaliteit te ondervinden. Er moet dus voldoende groen zijn om te ontspannen en tot rust te komen. Door de toenemende groei - zowel in de economie als in de bevolking – wordt de beschikbare ruimte schaars. Bovendien wordt onze luchtkwaliteit steeds slechter. Het spreekt voor zich dat dit nefast is voor onze gezondheid. Longziekten, maar ook de kans op een hartinfarct nemen toe naarmate de luchtkwaliteit daalt.
Dit voordeel hebben we wel: als we ziek worden, staat ons de beste gezondheidszorg ter wereld te wachten – althans volgens een rangschikking van het World Economic Forum. Een gezondheidszorg die bovendien voor elke mens toegankelijk is, ongeacht zijn portemonnee. Bij ons geen toestanden zoals in de VS, waar mensen crowdfundingacties moeten opzetten om de levensreddende leukemiebehandeling voor hun kind te kunnen betalen. Bij ons wordt aan elke mens dezelfde kwaliteit gegarandeerd.
In België hebben we een systeem van gesubsidieerde vrijheid in onze gezondheidszorg. Datzelfde systeem hebben we trouwens ook in het onderwijs.  De overheid financiert, controleert kwaliteitscriteria en de toegankelijkheid.  Maar de overheid organiseert niet zelf. Daardoor kunnen mensen stemmen met de voeten. Als het ene ziekenhuis niet deugt, gaat men naar een ander. Als de ene school niet voldoet, kiezen we een andere school.  Hierdoor wordt er voor maatschappelijke diensten voortdurend een concurrentieslag geleverd.  Het houdt hen scherp.  En ze leveren diensten af tegen een prijs die de overheid vaak zelf niet kan leveren.
Het feit dat we langer leven en dat er minder kinderen geboren worden drijft de uitgaven aan gezondheidszorg de hoogte in. Rechtse stemmen dreigen te knippen of te privatiseren, in de hoop het systeem betaalbaar te houden. Dat is een onzinnig idee. Privatisering betekent een hogere prijs voor minder kwaliteit. Kijk maar naar de cijfers. De VS geeft 16,9% van het BBP uit aan gezondheidszorg, waarvan 8,4% publieke middelen. In België geven we 10,4% uit waarvan 8,0% aan publieke middelen.  Het Amerikaanse systeem is dus 60% duurder, minder toegankelijk en de kwaliteit is niet beter.

Gezin en duurzame relaties

Mensen leven niet voor zichzelf alleen. Als personalisten zijn we ervan overtuigd dat de mens tot ontplooiing komt in zijn relatie met anderen. Voor veel mensen zijn de belangrijkste mensen in hun leven, de mensen uit hun gezin. Maar ook wie alleenstaand is, is altijd verbonden met anderen. Of men nu onder één dak leeft of niet, bloedverwant is of niet, duurzame relaties zijn de eerste schakels in onze verbondenheid met de rest van de samenleving. 
In een samenleving die steeds meer individualistisch wordt, die het materiële verafgoodt en tijd als geld uitdrukt – ‘time is money’, u kent het wel – vergeet men soms het belang van die intermenselijke relaties. Mensen verspillen kostbare tijd in de file, tijd die ze anders met hun kinderen of als vrijwilliger hadden kunnen doorbrengen. Ze staan aan de zijlijn terwijl hun kinderen opgroeien, omdat ze zo druk bezig zijn met hun carrière – met die ene promotie, die belangrijke vergadering of die niet te missen deadline. Mensen moeten zichzelf kunnen ontplooien op het werk, maar moeten ook de mogelijkheid hebben om te zorgen voor hun gezin, voor hun naasten en voor zichzelf. Ook dat is een essentieel onderdeel van levenskwaliteit.
Niemand zal echte levenskwaliteit ervaren wanneer zijn of haar geliefden ongelukkig zijn of wanneer de samenleving mensen onderdrukt en uitbuit. De kwaliteit van het eigen leven hangt samen met dat van hun naasten en met de rechtvaardigheid van de samenleving als geheel. Dat is wat de personalistische filosoof Paul Ricoeur sterk in de verf zet. Hij spreekt over wat ons drijft in het leven als een “streven naar het goede leven met en voor anderen in rechtvaardige instituties.”  Uiteraard hangt dit samen met het belang van verbondenheid.  We delen weliswaar ons leven met onze naasten, maar zijn ook indirect verbonden met alle andere mensen.
Dit klinkt abstract maar maakt het in de politieke actie wel heel concreet: in de manier waarop we onze gezinsfiscaliteit organiseren, kinderopvang uitbouwen, kinderbijslagen uitbouwen.  Wij zullen vanaf 1 januari 2019 een groeipakket uitbouwen dat een nieuwe kinderbijslagsysteem is waar elk kind maandelijks 160 euro als basis zal krijgen, met nog verhogingen voor schoolgaande kinderen en kinderen die in kansarme gezinnen opgroeien.

Geborgenheid

Een belangrijk onderdeel van levenskwaliteit, is het vinden van geborgenheid. Geborgenheid is het hebben van een veilige en herkenbare thuis, een leven in verbondenheid met de mensen met wie we die thuis delen. Levenskwaliteit heeft daarom ook te maken met (het delen van een) identiteit. Dit is geen beklemmende terugnaardetijdvantoen-gedachte, maar een veellagige verbondenheid in de vele gemeenschappen waarvan we in ons leven deel uitmaken. De samenleving is geen eencellige entiteit, maar evenmin een smeltkroes. Het gaat eerder om wat de Amerikaanse communitarist Amitai Etzioni uitdrukt aan de hand van de metafoor van het mozaïek: Er zijn allerlei steentjes (gemeenschappen) met hun eigen kleur, maar ze hangen in hetzelfde kader, bijeengehouden door een sterke lijm.  Die lijm is eerst en vooral een gemeenschappelijke taal, een taal die de dialoog mogelijk maakt. Daarnaast gaat het ook om de fundamentele waarden van de democratische rechtsstaat, waaronder respect voor gelijke rechten. Maar ook: een meer diepgaand maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef, het besef dat de samenleving alleen voor ons een thuis kan zijn als het ook voor de ander een thuis kan zijn. Ik vat het samen onder de noemer ‘actief pluralisme’. Een kenmerkende waarde in de christendemocratie.
Geborgenheid is dus niet iets wat je zomaar krijgt. Het is ook iets wat je geeft aan de ander. Door de ander te respecteren. En door je verantwoordelijkheid op te nemen in de samenleving. Door respect te tonen voor waarden en normen, voor taal en cultuur. Zonder gemeenschappelijkheid is er geen samenleving mogelijk, alleen een amalgaam van menselijke eilanden. Geborgenheid is een verhaal van rechten en plichten.
Dit wordt ook een belangrijk gegeven in de context van migratie. Migratie is een feit, we kunnen dit niet terugdraaien. We hanteren een streng maar rechtvaardig migratiebeleid.  De vraag is niet gesloten of open grenzen.  De uitdaging is gecontroleerde grenzen: hoe kunnen we onze grenzen controleren.  Als we onze Europese binnengrenzen willen openhouden moet Europa onze buitengrenzen willen controleren.  En selectief zijn.  We kunnen niet iedereen binnenlaten in Europa.  Maar wel een beleid volgen waarin we onze internationale verplichtingen nakomen.
Europa speelt een belangrijke rol in het creëren van meer geborgenheid. Voor sommigen is de EU een ver-van-ons-bed-show, iets wat ze niet meteen met dit thema associëren. Toch is de realiteit dat de unie ons beschermt tegen factoren die ons gevoel van geborgenheid verminderen. Echte soevereiniteit vindt plaats via Europese actie. De grote uitdagingen van onze tijd – op vlak van veiligheid, migratie, handel, digitale veranderingen – moeten we aanpakken in een Europees kader. De natiestaat is te klein om de uitdagingen alleen de baas te kunnen. Europa biedt een veilige koepel voor samenwerking rond deze problemen. Ik had het zonet al over de manier waarop Europa belangrijk is in een migratiecontext: door onze buitengrenzen te beschermen, maar binnenin het vrij verkeer van personen mogelijk te maken. Ook op economisch vlak beschermt ze echter zonder af te schermen. Denk aan het afdwingen van respect voor de concurrentieregels. En meer recent ook de nieuwe maatregelen rond sociale dumping dankzij Eurocommissaris Marianne Thyssen.
Ik stel een sterke paradox vast. Onze manier van samenleven wordt bedreigd. Of dat nu is door migratie, door demografische uitdagingen of door economische veranderingen. Als antwoord geven sommigen dat we onze manier van samenleven dan maar moeten aanpassen.  Sommigen creëren angst en gebruiken het onveiligheidsgevoel om onze rechten en vrijheden aan te tasten. Onze scheiding der machten, onze vrijheid van meningsuiting, ons recht op privacy. Ook als het in naam van de veiligheid is, verdienen zij onze bescherming. De blijvende uitdaging is: onze veiligheid te versterken zonder angstgevoelens te versterken.
Geborgenheid is een essentieel onderdeel van onze kwaliteit van leven. Een gedeelde identiteit en een gegarandeerde veiligheid, het zijn twee zijden van een zelfde medaille om geborgenheid te garanderen, en de levenskwaliteit die daarmee samen gaat.
Geborgenheid heeft echter ook een publiek aspect. Het gaat ook om publieke geborgenheid.  Het gaat om de stijl die politici hanteren. Jagen ze mensen tegen elkaar in het harnas, praten ze hen schrik aan, zetten ze bevolkingsgroepen tegen elkaar op? Of hebben ze de ambitie om bruggen te slaan, een richting te wijzen, een koers uit te zetten, een samenleving te verbinden?  En doen ze dit op een fatsoenlijke en respectvolle manier? Politici vergeten de voorbeeldfunctie die ze hebben.  Hoe kan je nu je kinderen vragen om respectvol met elkaar om te gaan als je zelf voortdurend het tegendeel doet.  Geborgenheid is iets wat je als politici kan oproepen of afbreken. Als christendemocraat is voor mij het antwoord evident. We moeten een dam bouwen tegen populisten, en zelf het goede voorbeeld geven. Daarin dragen we een grote verantwoordelijkheid als richtinggevers in onze samenleving.